7 Chiến lược tâm lý giúp bạn vượt qua giai đoạn thất nghiệp kéo dài

Theo Tổng cục Thống kê Việt Nam (GSO), tỷ lệ thất nghiệp trong giai đoạn 6 tháng đầu năm là 2,22% (tương đương hơn 1,16 triệu người trong độ tuổi lao động). Việc thất nghiệp lâu dài tưởng như chỉ ảnh hưởng đến vấn đề thu nhập nhưng thực tế nó tác động tiêu cực đến tinh thần của chúng ta. 

Vậy nếu bạn cũng đang gặp phải tình trạng trên, hãy tham khảo ngay bài viết dưới đây ! Vì chúng tôi sẽ chia sẻ 7 chiến lược tâm lý giúp bạn vượt qua giai đoạn đầy thử thách này. 

Nhận diện đúng cảm xúc của bản thân

Giai đoạn thất nghiệp lâu dài không chỉ khiến tài chính bị ảnh hưởng mà còn là “cuộc khủng hoảng ngầm” về tâm lý. Cảm giác lo lắng, tự ti, thậm chí xấu hổ vì không có việc làm là phản ứng rất tự nhiên.

Điều quan trọng là đừng chối bỏ cảm xúc đó. Hãy cho phép bản thân buồn, thất vọng hoặc mệt mỏi - nhưng đặt giới hạn cho chúng. Một cách hữu ích là viết nhật ký cảm xúc mỗi ngày: ghi lại nỗi sợ, rồi tìm nguyên nhân thực sự ẩn sau nó. Khi hiểu rõ cảm xúc, bạn sẽ kiểm soát chúng thay vì để chúng điều khiển mình.

Cố gắng giữ nhịp sinh hoạt ổn định 

Những người thất nghiệp lâu dài thường có xu hướng để bản thân “thả trôi”: Ngủ muộn, dậy trễ, ăn uống thất thường…Dần dần, cơ thể trở nên trì trệ và lười biếng, tinh thần cũng từ đó mà trở nên mờ nhạt. 

Gợi ý cho bạn chính là thử duy trì lối sống giống như khi đi làm: 

• Thức dậy đúng giờ, thay đồ như thể sắp ra ngoài

• Dành buổi sáng cho việc tìm kiếm cơ hội và học hỏi kỹ năng mới

• Buổi chiều dành thời gian rèn luyện sức khỏe ( Tập nhảy, chơi thể thao, Yoga…)

Lợi ích của thời gian biểu này là giúp não bộ duy trì nhịp sinh hoạt bình thường, tránh cảm giác vô định - cảm giác dễ gặp phải khi thất nghiệp lâu dài. 

Đặt mục tiêu nhỏ, dễ hoàn thành 

Bên cạnh việc thiết lập “thời gian biểu”, bạn hãy đặt cho mình những mục tiêu nhỏ để tạo động lực cho bản thân. Đừng nghĩ rằng phương án này sáo rỗng, thực tế nó quan trọng hơn bạn nghĩ đấy ! Bởi trong giai đoạn không có công việc, bạn dễ dàng rơi vào vòng lặp cảm xúc tiêu cực “Chẳng còn gì để phấn đấu”. Một số mục tiêu bạn có thể tham khảo: 

• Hoàn thành 1 khóa học online trong 1 tuần

• Viết lại CV, Portfolio cho thật khoa học

• Gửi 3 hồ sơ mỗi sáng 

Mỗi khi hoàn thành hãy tự thưởng cho mình một điều nhỏ như uống ly cà phê yêu thích, đi dạo…Việc này giúp não tiết ra hormone Dopamine - Tạo cảm giác hạnh phúc, giữ tinh thần tích cực. Từ đó, bạn sẽ lấy lại năng lượng và sự tự tin - Yếu tố quan trọng giúp vượt qua giai đoạn thất nghiệp lâu dài. 

Giữ kết nối xã hội, không tự cô lập

Nhiều người thất nghiệp mang tâm lý tự ti vì sợ bị hỏi “bao giờ có việc?”, sợ bị mọi người đánh giá. Nhưng chính việc tự tách mình khỏi xã hội lại khiến tâm trạng của bạn trở nên tệ hại hơn. 

Hãy chủ động kết nối lại với những người bạn cũ, hoặc tham gia các cộng đồng nghề nghiệp. Biết đâu từ một cuộc trò chuyện, bạn sẽ nhận được thông tin tuyển dụng phù hợp hoặc ít nhất là được tiếp thu những bài học cuộc sống hữu ích từ họ. 

Bên cạnh đó, bạn có thể đăng ký tham gia các hoạt động tình nguyện hoặc dự án cộng đồng. Việc đó giúp bạn mở mang tư duy và học cách trân trọng những gì mình đang có. Ngoài ra, giúp đỡ những người khác cũng sẽ tạo động lực, khiến bạn cảm thấy mình vẫn có giá trị đóng góp - Điều rất quan trọng khi đang trong thời kỳ thất nghiệp. 

Tập chung phát triển kỹ năng mới 

Thất nghiệp không đồng nghĩa với việc ngừng phát triển. Trái lại, đây là khoảng thời gian quý báu giúp bạn nhìn nhận lại bản thân và trau dồi những kỹ năng thiếu sót. 

Bạn có thể “nâng cấp” bản thân bằng cách: 

• Học một kỹ năng mới (digital marketing, phân tích dữ liệu, tiếng Anh, kỹ năng viết…)

• Tham gia các khóa học miễn phí từ Coursera, Udemy, hoặc Google.

• Đọc sách hoặc nghe podcast về tư duy, quản lý bản thân, hướng nghiệp.

Hãy coi việc học là “đi làm” cho chính mình. Khi đầu tư vào kỹ năng, bạn không chỉ sẵn sàng hơn khi cơ hội đến mà còn biến giai đoạn thất nghiệp thành bước đệm phát triển sự nghiệp.

Xây dựng lại niềm tin và vực lại bản thân 

Khi thất nghiệp kéo dài, nhiều người bắt đầu nghi ngờ năng lực của mình: “Có phải tôi kém quá không?”, “Không ai muốn tuyển tôi à?”. Những suy nghĩ tiêu cực này rất nguy hiểm vì chúng có thể kéo dài thành tự ti mãn tính.

Cách khắc phục:

• Viết lại những thành tựu đã đạt được trong quá khứ, dù nhỏ.

• Nhìn nhận thất nghiệp như một giai đoạn tạm thời, không phải bản chất con người bạn.

• Đặt câu hỏi ngược: “Tôi đã học được gì trong thời gian này?”

Thực tế, nhiều người sau khi thất nghiệp đã tìm thấy con đường mới tốt hơn: đổi ngành, khởi nghiệp hoặc trở thành freelancer. Quan trọng là bạn giữ được niềm tin rằng giá trị bản thân không phụ thuộc vào công việc hiện tại.

Biết khi nào cần tìm hỗ trợ tâm lý

Nếu bạn thấy mình rơi vào trạng thái mất ngủ, lo âu kéo dài, mất hứng thú sống, đó có thể là dấu hiệu của trầm cảm do thất nghiệp lâu dài. Trong trường hợp này, đừng ngần ngại tìm đến chuyên gia tâm lý hoặc nhà trị liệu.

Việc trò chuyện cùng chuyên gia giúp bạn:

• Nhận diện nguyên nhân gốc rễ của khủng hoảng.

• Học kỹ năng kiểm soát cảm xúc.

• Lấy lại năng lượng sống và định hướng rõ ràng hơn.

Đây không phải là yếu đuối – mà là bước đi của người biết quan tâm đến bản thân. Giống như khi cơ thể mệt, bạn cần bác sĩ; khi tâm lý khủng hoảng, bạn cần người đồng hành.

Tóm lại, hầu hết ai trong đời cũng trải qua thời kỳ thất nghiệp kéo dài. Mặc dù vậy, điều này không có nghĩa là bạn thất bại. Đó là cơ hội để bạn sống chậm lại, học cách thấu hiểu và nâng cấp bản thân. Nếu bạn đang trong giai đoạn đó thì hãy nhớ: Giữ kỷ luật, tiếp tục học hỏi và có niềm tin vào những nỗ lực của mình. Thất nghiệp chỉ là tạm thời - còn giá trị, năng lực và niềm tin của bạn mới là điều lâu dài.